"...Χαρά μεγάλη είχε η κυρα-Ακριβή. Τι να τον πρωτοκεράσει τον Δεσπότη; Γλυκό βύσσινο; Λουκούμι τριαντάφυλλο ή χαλβά σιμιγδαλένιο, αρωματισμένο με μέλι; Ή μήπως χαλβαδοκουταλιές, που ήταν ο χαλβάς μ’ αλεύρι; Όλα τα κέρασε και στο τέλος έβγαλε και μια πιατέλα με φρέσκα σύκα, που είχαν κόψει το πρωί από τη συκιά. Ο δεσπότης χάρηκε, γιατί αγαπούσε πολύ τα σύκα. Πήρε, λοιπόν, ένα μαχαιράκι κι άρχισε να τα ξεφλουδίζει. Ταράχτηκε τότε η γιαγιά. Ρεύμα ηλεκτρικό, σαν να τη χτύπησε..
– Αχ, δεσπότη μου, του λέει, με όλο το σέβας που σου έχω, μην καθαρίσεις το σύκο με μαχαίρι, γιατί θα μου χαλάσεις τη συκιά.
– Έλα, κυρα-Ακριβή μου! Αυτά είναι προλήψεις, της λέει με χαμογελαστή γλυκύτητα ο δέσποτας και τα παιδιά που είναι γύρω του μεμιάς κρύβονται πίσω του και κρυφογελούν να μην τα δει η γιαγιά, που τα κυνηγούσε όποτε έπιαναν το μαχαίρι να καθαρίσουν το σύκο.
– Έτσι τα βρήκα από τη μάνα μου κι απ’ τη γιαγιά μου και τα τηρώ κι εγώ κατά γράμμα, απαντά με απλότητα η γιαγιά στον σεπτό ιεράρχη.
Κι εκείνος, Δεσπότης ολόκληρος, που όμως σέβεται τα άσπρα μαλλάκια της και στο πρόσωπό της βλέπει μαζεμένη όλη τη γλύκα της μάνας γης, χαμογελά και κάνει υπακοή σαν το μικρό παιδί, αφήνει στο τραπέζι το μαχαιράκι και πιάνει να καθαρίζει το σύκο με τα χέρια επικυρώνοντας έτσι τον λόγο του Κυρίου: «Εἰ τὶς θέλει πρῶτος εἶναι, ἔσται πάντων ἔσχατος καὶ πάντων διάκονος».
ΤΒΜ
Ν΄ αγαπάς πολύ
Στον τόπο μας που είναι ορεινός, τα σύκα γίνονται από τις 20 Αυγούστου και μετά και τελειώνουν κοντά στις 20 του Οκτώβρη. Έτσι πάντα ξέραμε πως κατά την επιστροφή από την πανήγυρη της Μονής Φιλοσόφου, στις 23 του Αυγούστου, ο δρόμος έβγαζε στα αμπέλια του παππού μου για να κόψουμε τα πρώτα σύκα. Τα σύκα αυτά που γίνονται και ωριμάζουν στα 1000 μ. υψόμετρο, είναι μια ποικιλία που δεν λιγώνουν με τη γλύκα τους, μα ευφραίνουν και δροσίζουν και το νου και την καρδιά σαν τον καθαρό αέρα του βουνού. Και η αλήθεια είναι πως και η δική μου η γιαγιά, όπως και η κυρα-Ακριβή, με κυνηγούσε στην κυριολεξία όταν με έβλεπε να κρατάω σύκο και μαχαίρι. Ένα από τα μυστικά που πήρε για πάντα μαζί της, αφήνοντάς με ακόμα να αναρωτιέμαι για την έννοιά του και τη σημασία του. Παρ'όλο που δεν μου ικανοποίησε την περιέργεια ποτέ, κατάφερε να εξασκήσει μέσα μου, έστω και λίγο το φρόνημα της υπακοής και γι αυτό θα την ευγνωμονώ παντοτινά.
Ο πατήρ Ιωσήφ από τη Μονή Αιμυαλών, μας κέρασε μια φανταστική μαρμελάδα σύκο, που ταιριάζει περίφημα στο γιαούρτι και απογειώνει τη γεύση του, αφού το μεταμορφώνει σε εκλεκτό επιδόρπιο. Μα και ένα κουταλάκι του γλυκού επάνω σε μια λεπτή, βουτυρωμένη φέτα ψωμιού, είναι ένα πρωινό, που προσφέρει ευεξία και τη διάθεση για δημιουργία, αφού το σύκο είναι πλούσιο σε βιταμίνη Κ, C, μαγγάνιο, μαγνήσιο, πολυφαινόλες και φλαβονοειδή που θωρακίζουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Και βέβαια η γεύση του συγκινεί και τον πιο απαιτητικό ουρανίσκο. Επειδή συνήθως τα σύκα είναι πολύ γλυκά, ο κανόνας λέει πως η ζάχαρη πρέπει να είναι η μισή σε βάρος, από την ποσότητα που θέλουμε να φτιάξουμε. Όμως η ζάχαρη που χρησιμοποιείται στη συγκεκριμένη συνταγή, είναι λίγο περισσότερη από το μισό του βάρους των σύκων, αφού αυτά είναι ορεινά και δεν έχουν τόσα σάκχαρα, όσα οι καλαματιανές τσαπέλες ή άλλες πεδινές ποικιλίες.
Μοναστηριακή Μαρμελάδα Σύκο
1κιλό καθαρισμένα και ώριμα σύκα
800 γραμ. ζάχαρη
Η ψιχα ενός πορτοκαλιού κομμένη σε κομμάτια
1/2 φλιτζ. τσαγιού νερό
Σιγοβράζουν όλα τα υλικά μαζί, μέχρι να δέσει η μαρμελάδα. ( Χρειάζεται προσοχή γιατί το σύκο πιτσιλάει.)
Όταν δέσει την κατεβάζουμε από τη φωτιά και ρίχνουμε δυο κουταλιές της σούπας χυμό λεμονιού και αν θέλουμε δύο με τρεις βανίλιες. Ξαναβάζουμε την κατσαρόλα στη φωτιά κι όταν πάρει τρεις με τέσσερις βράσεις, την κατεβάζουμε και περιμένουμε να κρυώσει.
Η μαμά μου λέει πως τα σιροπιαστά και οι μαρμελάδες έχουν δέσει, όταν η στάλες που θα ρίξουμε στο πιατελάκι γίνουν μπαλίτσες που δεν τρέχουν μα κινούνται αργά μέσα στη μάζα τους και γύρω από τον εαυτό τους. Είναι αυτό που λέμε...με το μάτι.
Καλή επιτυχία!
first photo by Katie Azi on Unsplash
second photo 2, by TBM