Ο Τίμιος Πρόδρομος. Ο μείζων των Προφητών. Ο τελευταίος Προφήτης της Παλαιάς Διαθήκης που τη συνδέει με την Καινή. Ο Πρόδρομος και Βαπτιστής του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Είναι αυτός ποὺ σκίρτησε από τήν κοιλιά ακόμη της μητέρας του στον ασπασμό της με την κυοφορούσα τον Χριστό Παναγία (Λουκᾶ α΄, 41 καί 44). Είναι αυτός που κήρυξε τὸν Χριστό στους ανθρώπους πάνω στή γη καὶ στους νεκρούς στόν 'Αδη. Είναι ο γιός τοῦ Ζαχαρία καὶ της Ελισάβετ που γεννήθηκε ύστερα από υπόσχεση του Θεού, την οποία µετέφερε στον πατέρα ο αρχάγγελος Γαβριήλ. Κι εγκολπώθηκε ο Ιωάννης την αγιότητα "εκ κοιλίας μητρός", ασπάστηκε τη σωφροσύνη, ντύθηκε την αγνότητα και μελετούσε τον νόμο του Θεού νηστεύοντας και ζώντας στην έρημο. Και ήλεγξε ο Ιωάννης τις άνομες πράξεις και τις διεφθαρμένες συνηδήσεις, των αρχόντων και εξουσιών της εποχής εκείνης και κήρυξε την μετάνοια γι αυτό φυλακίστηκε και αποκεφαλίστηκε από τον βασιλιά Ηρώδη, τον γιο του βρεφοκτόνου Ηρώδη.
'Οπως λέει το κοντάκιο του Αγίου που θεωρείται ποίημα του Ρωμανού του Μελωδού
Η ένδοξη αποκοπή της κεφαλης του Προδρόμου υπήρξε κατά κάποιο τρόπο έργο της θείας οικονομίας, για να αναγγείλει ο Ιωάννης καί σ᾽ αυτούς που βρίσκονταν στον 'Αδη τον ερχομό του Σωτήρα στον κόσμο. Και η θυσία του προεικονίζει και προφητεύει τη θυσία του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. α΄.
Ἡ τοῦ Προδρόμου ἔνδοξος ἀποτομὴ οἰκονομία γέγονέ τις θεϊκή, ἵνα καὶ τοῖς ἐν Ἅδῃ τοῦ Σωτῆρος κηρύξῃ τὴν ἔλευσιν. Θρηνείτω οὖν Ἡρωδιάς, ἄνομον φόνον αἰτήσασα· οὐ νόμον γὰρ τὸν τοῦ Θεοῦ, οὐ ζῶντα αἰῶνα ἠγάπησεν, ἀλλ’ ἐπίπλαστον πρόσκαιρον.
Την 29η του μηνός Αυγούστου, ορίζεται αυστηρά νηστεία από την εκκλησία, όμοια με εκείνη της Μεγάλης Παρασκευής. Και ορίζεται η νηστεία αυτή για να θρηνούμε οι χριστιανοί γιά τέτοιες πράξεις, όπως του Ηρώδη που μέσα από την ασωτία του, τη μέθη και την κρεπάλη, εσφαγίασε τον αγιώτερο των ανθρώπων μετά την Παναγία.
Ο Τίμιος Πρόδρομος να πρεσβεύει και για την δική μας, τη δια βίου μετάνοια γιατί όπως γράφει και ο μακαριστός γέροντας Μωϋσής ο αγιορείτης, ο λόγιος
"η μετάνοια δεν είναι αστραπή ή φωτοβολίδα, αλλά συνεχές, επίπονο έργο ζωής και μια διαρκής πορεία από το «κατ´εικόνα» στο «καθ´ομοίωσιν» του Θεού, του Πλάστη και Δημιουργού".
κειμενο: Τίνα Βλασταράκου-Μεταξά
φωτ, ΤΒΜ, Εικόνα 1, εξωφ. τέμπλο του παρεκκλησίου Τιμίου Προδρόμου, στη Ζάτουνα της Αρκαδίας
εικόνα 2, προσκυνητάρι του Τιμίου Προδρόμου