29 Μαΐου 1453. Η Άλωση της Πόλης.

Η Πόλη έπεσε, η Αγια-Σοφιά έπεσε. Ποτέ όμως δεν ξέπεσε. Ούτε τότε ούτε σήμερα.

Ξεπέφτουν όσοι κάνουν τεμενάδες στα «τεμένη».

Ξεπέφτουν όσοι παραδίνονται χωρίς μάχη.

Όσοι είναι μακριά από την παράδοσή μας που δεν διδάσκει παράδοση αλλά... αντίσταση!

Μην μας πτοεί ότι το ηθικό μας πέφτει.

Λίγο πριν από την Άλωση ο λαός μας, διαβλέποντας το αναπόφευκτο κι ενώ πολεμούσε γνωρίζοντας ότι

«οι Μήδοι θα διαβούνε»,

έβγαλε πολλά θρηνητικά άσματα, μοιρολόγια.

Μετά την Άλωση ο ίδιος λαός στα άσματα αυτά έδωσε μια αισιόδοξη προοπτική.

Φαίνεται στους τελευταίους στίχους του τραγουδιού της Αγια-Σοφιάς:

«Σώπασε, κυρά Δέσποινα, και μη πολυδακρύζης.

Πάλι με χρόνια και καιρούς, πάλι δικιά μας θα 'ναι».

Άλλωστε ποτέ δεν έπαψε να είναι δική μας. Το μαρτυρά κι ο λόγος του Κολοκοτρώνη:

«Ο βασιλεύς μας εσκοτώθη (εννοεί τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο), καμμία συνθήκη δεν έκαμε. Η φρουρά του είχε παντοτινόν πόλεμον με τους Τούρκους και δύο φρούρια ήταν πάντοτε ανυπότακτα».

Και στην ερώτηση του στρατηγού Χάμιλτον:

«Ποία είναι η βασιλική φρουρά του, ποία είναι τα φρούρια;» ο Γέρος απάντησε:

«Η φρουρά του βασιλέως μας είναι οι λεγόμενοι κλέφτες, τα φρούρια η Μάνη, το Σούλι και τα βουνά».

Γιάννης Σ. Καργάκος