«Της Νηστείας τον καιρό
με φαιδρότητα
ας αρχίσουμε[…]
Την ψυχή να εξαγνίσουμε,
τη σάρκα να καθαρίσουμε,
τα πάθη να νηστέψουμε
όπως και τις τροφές,
έτσι ώστε με πόθο να εντρυφήσουμε στις πνευματικές αρετές,
για να αξιωθούμε
το Πάνσεπτο Πάθος να ζήσουμε
και το Πάσχα το Άγιον,
με αγαλλίαση να προσκυνήσουμε».
(Μτφρ. στιχηρού προσομοίου, α’ καταν. εσπερινού)
Η Δρ Αντωνία Τριχοπούλου, γράφει:
"Η νηστεία όπως αυτή περιγράφεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία,
είναι πνευματική άσκηση,
ενώ ταυτόχρονα προάγει και την υγεία μας. […]
Είναι ανεξάντλητη η ποικιλία των τροφών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα ανεπάρκειας στην πρόσληψη θρεπτικών συστατικών.
Άλλωστε το μέτρο που επιβάλλει η νηστεία στην κατανάλωση συμβάλλει και αυτό κατά μια έννοια στην αποφυγή της παχυσαρκίας.
Η νηστεία συνδέεται άμεσα με τη μεσογειακή διατροφή[…].
Στην παιδική ηλικία, η νηστεία δεν πρέπει να είναι παρατεταμένη και πολύ αυστηρή, ιδίως όσον αφορά το αβγό και το γάλα. Όμως είναι σκόπιμο να αντιληφθεί το παιδί τον θεσμό
και να αποκτήσει γευστικές εμπειρίες συνυφασμένες με τη νηστεία.
Το να νηστέψει κανεις σήμερα δεν είναι τόσο δύσκολο.
Το πρόβλημα είναι να πει «όχι» στην υπερπροσφορά της τροφής
και να μην υποκύπτει σε ένα νηστίσιμο συμπόσιο που στην ουσία καταργεί τη λιτότητα η οποία βρίσκεται στον πυρήνα της νηστείας και της μεσογειακής δίαιτας».
( Δρ. Αντωνία Τριχοπούλου, βιοπαθολόγος-υγιεινολόγος, καθ. Ιατρικής ΕΚΠΑ, περ. Γαστρονόμος)
Ο Άγιος Πορφύριος συμβουλεύει πως:
«Παχεία γαστὴρ λεπτὸν οὐ τίκτει νόον».
Οἱ Πατέρες τονίζουν νὰ μὴν τρῶμε δυσκολοχώνευτα φαγητὰ ἢ λιπαρὰ καὶπαχιά, γιατὶ κάνουν κακὸ στὸ σῶμα ἀλλὰ καὶ στὴν ψυχή.
Λένε ὅτι τὸ προβατάκι τρώει τὰ χορταράκια τῆς γῆς κι εἶναι τόσο ἥσυχο.
Εἴδατε ποὺ λένε, «σὰν τὸ πρόβατο».
[…] Ὅποιοι ἔδωσαν τὴν καρδιά τους στὸν Χριστὸ καὶ μὲ θερμὴ ἀγάπη ἔλεγαν τὴν εὐχὴ, κυριάρχησαν καὶ νίκησαν τὴ λαιμαργία καὶ τὴν ἔλλειψη ἐγκράτειας.
Ὑπάρχουν σήμερα πολλοὶ ἄνθρωποι, ποὺ δὲν μποροῦσαν νὰ νηστέψουν μιὰ μέρα
καὶ τώρα ζοῦν μὲ χορτοφαγία,
ὄχι γιὰ λόγους θρησκευτικούς,
ἁπλῶς γιατὶ πίστεψαν ὅτι αὐτὸ θὰ κάνει καλὸ στὴν ὑγεία τους.
Ἀλλὰ πρέπει νὰ τὸ πιστέψεις, ὅτι δὲν πρόκειται νὰ πάθεις τίποτε, ποὺδὲν τρώεις κρέας.
Ὅταν ὁ ἄνθρωπος βέβαια εἶναι ἀσθενής, δὲν εἶναι ἁμαρτία νὰ φάει πρὸς στήριξιν τοῦ ὀργανισμοῦ καὶ φαγητὰ μὴ νηστήσιμα».
( Βίος και λόγοι Αγίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, εκδ. Χρυσοπηγή)
Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος ,
γράφει πως:
«Νηστεία είναι
[…] καθαρότης προσευχής,
φωτισμός της ψυχής,
διαφύλαξη του νου,
διάλυση της πωρώσεως,
θύρα της κατανύξεως,
ταπεινός στεναγμός,
χαρούμενη συντριβή, […]
ελαφρότης του ύπνου,
υγεία του σώματος,
πρόξενος της απαθείας,
άφεση των αμαρτημάτων,
θύρα και απόλαυση του παραδείσου.
(Κλίμαξ, Αγίου Ιωάννου Σιναΐτου)
Περί νηστείας ο λόγος πλέον και Καλή Σαρακοστή!
φωτ. Γιώργος Μεταξάς